استعداد ذاتی است اما خلاقیت آموختنی است. این را در یکی از کلاسهای آموزش خلاقیت آموزش دیده بودم. مدرس آن کلاس میگفت هر انسانی میتواند خلاقیت داشته باشد به شرط اینکه نحوه و راه و روش آن را یاد بگیرد. با آنکه استاد روشهای خاصی را برای ایجاد خلاقیت در حاضرین در آن کلاس موصوف، اجرا میکرد اما در نهایت فقط چند نفر توانستند خود را با ایدهآلهای مد نظر استاد هماهنگ کنند.
بالاخره خلاق بودن هم استعداد میخواهد که خیلی از آدمها کمی تا قسمتی از آن بهره میگیرند. در ضمن لازم نیست که همه خلاقیت داشته باشند، بالاخره لازم است آدمهایی هم باشند که از خلاقیت بقیه استفاده کنند. نمونه این استفاده را میتوان در تولیدات جدید برخی از برنامهسازان نامدار تلویزیون دید؛ زمانی که شبکه «من و تو» در آن سوی آبها برنامهای برای دور هم جمع شدن چند ایرانی لندننشین ترتیب داد و با نام «بفرمایید شام» حسابی برای خودش اسم و رسم پیدا کرد، در ایران کسی به نام بیژن بیرنگ پیدا شد که با سابقه طولانی برنامهسازی تلویزیونی، دست به خلاقیت زد و با تولید برنامه «شام ایرانی» که اصلاً معلوم نبود از کجا کپی شده است! باز هم از شهرت بازیگرهای سینما و تلویزیون استفاده کرد تا محصول خود را در شبکه خانگی نمایش بهفروش برساند؛ مجموعهای که بعد از چند نسخه به حال خود رها شد و نشان دادن سبک زندگی بازیگران به جای اینکه جالب و مرفه باشد باعث ایجاد درد سر شد تا جایی که یکی از بازیگرها از برداشتهایی که مردم نسبت به زندگیاش داشتند به شدت گلایه کرد و کار به آه و نفرین کشید. اما این آه و نفرینها گویا بر خلاقیت استاد بیرنگ بیتأثیر بوده و ایشان بار دیگر بدون اینکه نگاهی به شبکه «من و تو» داشته باشند، دست به خلاقیت زده و سر کیسه استعدادشان را شل کردهاند. این بار برنامه «آکادمی موسیقی ایرانی» که هیچ ربطی به آکادمی موسیقی گوگوش ندارد، قرار است ساخته شود و البته از شبکه سوم سیما نیز پخش گردد. با آنکه بسیاری از علما بر حرمت موسیقی تأکید دارند و هیچگاه موسیقی برنامه اصلی شبکههای پر بیننده سیما نبوده است؛ تولید چنین برنامهای که احتمالاً سرشار از خلاقیت نیز هست، قدمی به سمت تابوشکنی به شمار میآید.
خدا رو شکر که آقای بیرنگ تنها شبکه «من و تو» را نگاه میکند و کانالهای مورد دار دیگر را کد گذاشته است وگرنه معلوم نبود با این استعداد شگرف و خلاقیت ایشان در تولید برنامه، ما وقتی پای برنامههای سیما مینشستیم، چه چیزها که نمیدیدیم. اگر مسئولان فرهنگی کشور با ماهواره مخالف هستند، تنها به دلیل این نیست که آنطرفیها حجاب ندارند و این طرفیها با حجاب کار میکنند. برنامههایی مثل بفرمایید شام و آکادمی موسیقی سبک زندگی ایرانی را هدف قرار دادهاند، چیزی که آدمهای با استعداد برنامهساز کمتر به آن توجه کردهاند.